Hoog Sensitief Persoon – pas sinds een tijdje hoor en lees je veel over dit karaktertype. Als mindfulness expert kreeg ik er steeds meer vragen over. Mijn eerste reactie was: ‘Nee he, is er weer een nieuwe aandoening verzonnen waar vervolgens hele volksstammen voor in therapie moeten?’ Maar toen ik me in HSP ging verdiepen, was het alsof ik in de spiegel keek. HSP… dat ben ik!

HSP in een extraverte maatschappij

HSP kwam in 1996 groot in de belangstelling door de Amerikaanse psychologe Elaine Aron. In 2012 schreef Susan Cain de bestseller ‘Stil – de kracht van introvert zijn in een wereld die niet ophoudt met kletsen’. En nu staat HSP opnieuw op te kaart. Toch is het niets nieuws, want Carl Jung deelde het al in het begin van de 20ste eeuw in in zijn typologie van persoonlijkheden. Mensen met een hoog sensitieve persoonlijkheid zijn geen aanstellers die achter elke nieuwe hype aan hollen, maar blijken tot het introverte type te horen. En in een maatschappij waar extraversie de norm is, is dat bepaald geen pretje.

Een abnormaal kind

Dat ik als mindfulness expert filosofeer over de zin van het leven en me goed kan inleven in de gevoelens van anderen… daar kijkt niemand gek van op. Maar omdat ik dit ook al deed toen ik tien was, bestempelde mijn omgeving me als ‘raar’ en onaangepast. Ik was een kind, maar had moeite om me als een spontaan, outgoing, onbezorgd kind te gedragen. Ik was precies het tegenovergestelde. Ik zat op m’n kamertje te tekenen terwijl andere kinderen buiten speelden. Ik hield niet van kinderen omdat ik hen zo kinderachtig vond, en was meer geïnteresseerd in de onderwerpen waar volwassenen het over hadden. Ik was nieuwsgierig en vroeg iedereen de oren van het hoofd over allerlei onderwerpen… maar vooral over het leven en over de dood. Omdat daar door de meeste mensen in mijn directe omgeving afkeurend op gereageerd werd, trok ik mezelf meer en meer terug in mijn eigen wereldje.

Voldoen aan het extraverte ideaal-beeld

Later, op de middelbare school, tijdens mijn studie en in mijn eerste baan als copywriter op een groot reclamebureau in Amsterdam, werd het steeds moeilijker om me staande te houden. Op vrijdagavond trokken mijn collega’s naar de kroeg om nog meer tijd met elkaar door te brengen — en dat terwijl ik na een week sociaal en gezellig doen helemaal afgedraaid was! Dit werd me niet in dank afgenomen en steeds vaker voelde ik me onbegrepen en geïsoleerd, alsof ik op een andere planeet woonde en de verkeerde taal sprak.

De power van mindfulness

Pas op m’n 37-ste, toen ik burnout kreeg en radicaal mijn reclame-carrière aan de kapstok hing, viel er opeens een enorm gewicht van mijn schouders. Ik besloot een mindfulness training te doen om mijn overvoerde hoofd op orde te brengen, en dat bleek een keerpunt in mijn leven te zijn.

Dankzij mindfulness zag ik opeens hoe emotioneel vervuild ik was geraakt doordat ik altijd had geprobeerd te voldoen aan het extraverte ideaalbeeld van de leuke, spontane, outgoing vrouw die zich graag in sociale kringen bewoog en altijd wel een grappig verhaal te vertellen had. Dankzij mindfulness kon ik dat hele streven loslaten en begon ik mezelf opeens te accepteren zoals ik was — bedachtzaam, gefocust en enorm gesteld op privacy.

Geen aandoening

Veel klanten die mij nu schrijven over hun HSP, vragen me hoe ze er van af kunnen komen. Dat doet me pijn, omdat ik vind dat HSP geen aandoening is waarvan je jezelf moet genezen. HSP is een set karaktereigenschappen die je nu eenmaal hebt en waarvan ik vind dat deze hun eigen kwaliteiten bieden. Maar omdat onze maatschappij extraversie in hoog aanzien heeft staan, en daarmee introversie in het verdomhoekje geduwd heeft, zijn talloze mensen (en vooral vrouwen) enorm bezorgd over zichzelf en hun veronderstelde ‘tekortkomingen’.

Vrede gesloten

Sinds ik mindfulness beoefen, heb ik niet alleen vrede gesloten met mijn introverte eigenschappen, maar er zelfs een geheel nieuwe carrière mee opgebouwd. Ik heb bestsellers over mindfulness geschreven, ik bied online mindfulness cursussen aan om mensen van hun stress en angsten af te helpen, en ik schrijf talloze artikelen en blog posts over de power van mindfulness wat mij een totaal nieuw leven heeft gegeven.

Ik had dit niet kunnen doen als ik geen hoog sensitieve persoon was geweest. Toen ik nog niet zo lang geleden over HSP ging lezen, en mezelf — tot mijn eigen verrassing — in alle kenmerken herkende, realiseerde ik me pas dat ik al die voorheen onmogelijke eigenschappen inmiddels ten goede inzet in het werk wat ik nu doe.

Je hoeft je HSP niet te fixen

Ben je hoog sensitief, dan heb je zelf de keuze hoe je daarmee omgaat. Of je blijft jezelf eindeloos aanpassen aan de eisen van de maatschappij, of je trekt voortaan je eigen plan. Op de lange termijn werkt jezelf zijn natuurlijk altijd beter, ook al zal je er misschien je carrière of bepaalde relaties voor moeten opofferen. 

Ik raad je aan om kritisch te kijken naar die eigenschappen waarvan jij last hebt, zoals moeilijk met kritiek om kunnen gaan of geen team-player zijn. Realiseer je dat onze op extraversie gerichte maatschappij dit soort eigenschappen ontmoedigt, maar dat deze daardoor niet fout zijn of gefixt moeten worden.

Ik kan slecht tegen kritiek, dus ik weet dat ik door kritiek van streek ben. Maar daar is toch eigenlijk niets mis mee? Ik accepteer dat van mezelf, en feitelijk is er dan niets aan de hand. Ook ben ik beslist geen team-player, maar ik presteer enorm goed wanneer ik in m’n eentje kan nadenken en werken. Dus ik werk niet meer op een kantoor, maar thuis, voor mezelf, in mijn eigen bedrijf. Ik zit daardoor veel beter in m’n vel en ik lever ook veel betere resultaten dan toen ik nog in het keurslijf van een kantoorbaan zat.

Meer lezen over HSP?

In mijn website vind je een in-depth artikel over HSP , waarin alle 16 eigenschappen aan bod komen die duiden op Hoog Sensitieve Persoonlijkheid. Maar vooral vind je er een andere, positieve visie op HSP en al het goede wat dit persoonlijkheidstype je te bieden heeft + praktische tips om mindful met je HSP om te gaan.

Over Marisa Garau

Marisa Garau is mindfulness teacher. Naast het schrijven van bestsellers over mindfulness runt ze haar online platform Growing Mindfulness. Haar aanpak is down-to-earth en resultaat-gericht. Ze woont sinds drie jaar in Nieuw-Zeeland, produceert haar eigen olijfolie en werkt zich drie keer per week in het zweet met een personal trainer.

( foto gemaakt door Bonnita Postma)