Welke alarmsignalen duiden eigenlijk op stress?
Zoals jullie weten schrijf ik regelmatig over stress en hoe je daarin de balans kunt vinden. Ik zeg ook vaak tegen cliënten: Stress is in wezen positief. Het helpt je om alert en adequaat te reageren op situaties. Je kunt ook prima een tijdje onder grote stress functioneren, maar je moet wel voldoende herstelmomenten kunnen inbouwen. Dat laatste schiet er voor velen bij in. Zo rijgen de stressmomenten zich aaneen tot een chronisch stressniveau en dat zorgt er uiteindelijk voor dat bij iedereen op een gegeven moment de rek er uit is. Je ontwikkelt dan allerlei klachten op lichamelijk- en psychisch vlak. In het tijdschrift psychologie van november stond een mooi artikel: “Stress, alerter op alarmsignalen”.
In dit artikel werden een aantal dingen gezegd die ik zeer interessant vond, daar wil ik jullie graag deelgenoot van maken.
Wat voor mij nieuw was uit het artikel, was een onderzoek van de Finse psychologe Laura Sokka. Zij deed onderzoek met mensen die burn-out achtige verschijnselen hadden en met mensen die nergens last van hadden. Tijdens opdrachten werd een EEG van hun hersenen gemaakt. Wat bleek: de mensen met burn-out achtige verschijnselen presteerden nog heel behoorlijk op hun taken, maar het EEG liet wel zien dat de gebieden die in het brein bij de bepaalde taak “hoorden” minder actief waren. Sokka zag daarentegen dat ook andere gebieden van de hersenen volop werden ingezet om te compenseren. Dat betekent dat het voor de mensen met burn-out achtige verschijnselen veel intensiever was om de taken te volbrengen. Daarnaast toonde ze aan, dat zij ook veel meer moeite hadden om storende geluiden te onderdrukken.
( Dus als je al langdurig gestresst bent én je moet je behoorlijk concentreren op je taak én je werkt in een kantoortuin, dan heb je echt een groot probleem!!!)
Verder werd nog stressdeskundige Theo Compernolle aangehaald. Hij vertelt dat veel managers blind zijn voor de stressverschijnselen van hun medewerkers. Dat komt volgens hem omdat zij een veel later omslagpunt hebben m.b.t. werkdruk. “Zij ervaren een hoge werkdruk langer als prettig stimulerend en blijven er langer koelbloedig en doelgericht onder dan hun medewerkers. Geen wonder dat ze op die leidinggevende positie zijn terechtgekomen. Dit heeft als gevolg dat mensen met een hogere stressbestendigheid dikwijls leidinggeven aan mensen met een lagere weerstand”. Dat geeft managers volgens hem de plicht om signalen van negatieve stress bij hun medewerkers te leren waarnemen.
Grappig, dat had ik me nog nooit zo gerealiseerd!
Bij het artikel staat ook een lange lijst met allerlei alarmsignalen. Hieronder vind je de link van deze lijst. Naast bekende lichamelijke stressklachten worden ook veel gedragsveranderingen genoemd. Ik zou zo zeggen, kijk er eens naar. Hoe meer gedragsveranderingen je bij jezelf hebt bemerkt, hoe belangrijker het is om actief je herstelmomenten te gaan creëren.
Klik hier voor de lijst met alarmsignalen voor stress.